Την επομένη ημέρα των Θεοφανίων καθιερώθηκε να εορτάζουμε, τη μνήμη του πανίερου προφήτη Ιωάννη Προδρόμου. Ο Ιωάννης ήταν γιος του ιερέα Ζαχαρία και της Ελισάβετ.
Μέχρι τα τριάντα του χρόνια, ζει ασκητική ζωή στην έρημο της Ιουδαίας, αφιερωμένη ολοκληρωτικά στην προσευχή, τη μελέτη και την πνευματική και ηθική τελειοποίηση.
Το ρούχο του ήταν από τρίχες καμήλας, στη μέση του είχε δερμάτινη ζώνη και την τροφή του αποτελούσαν ακρίδες και άγριο μέλι. Με μορφή ηλιοκαμένη, σοβαρός, αξιοπρεπής και δυναμικός, ο Ιωάννης φανέρωνε αμέσως φυσιογνωμία έκτακτη και υπέροχη.
Είχε όλα τα προσόντα μεγάλου και επιβλητικού κήρυκα του θείου λόγου. Έτσι, με μεγάλη χάρη κήρυττε «τα πλήθη». Κατακεραύνωνε και χτυπούσε σκληρά τη φαρισαϊκή αλαζονική έπαρση, που κάτω από το εξωτερικό ένδυμα της ψευτοαγιότητας έκρυβε τις πιο αηδιαστικές πληγές ψυχικής σκληρότητας και ακαθαρσίας.
Γενικά, η διδασκαλία του συνοψίζεται στη χαρακτηριστική φράση του: «Μετανοείτε· ήγγικε γαρ ή βασιλεία των ουρανών», προετοιμάζοντας, έτσι, το δρόμο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού για το σωτήριο έργο Του. Όταν ο Χριστός άρχισε τη δημόσια δράση του, ο κόσμος άφηνε σιγά-σιγά τον Ιωάννη και ακολουθούσε Αυτόν.
Η αντιστροφή αύτη, βέβαια, θα προκαλούσε μεγάλη πίκρα και θα γεννούσε αγκάθια ζήλειας και φθόνου σ’ έναν, εκτός χριστιανικού πνεύματος, διδάσκαλο ή φιλόσοφο. Αντίθετα, στον Ιωάννη προκάλεσε μεγάλη χαρά και ευφροσύνη. Η γιορτή αυτή του Ιωάννου του Προδρόμου, για τον όποιο ο Κύριος είπε ότι κανείς άνθρωπος δε στάθηκε μεγαλύτερος του, καθιερώθηκε τον 5ο μ.Χ. αιώνα.
Επίσης, σήμερα εορτάζουμε και το γεγονός της μεταφοράς στην Κωνσταντινούπολη της τιμίας Χειρός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, που έγινε κατά τον ακόλουθο τρόπο: Όταν ο Ευαγγελιστής Λουκάς πήγε στην πόλη Σεβαστή, όπου τάφηκε ο Πρόδρομος, παρέλαβε από τον τάφο του το δεξί του χέρι, το μετέφερε στην Αντιόχεια, όπου χάριτι Θεού επιτελούσε πολλά θαύματα. Από την Αντιόχεια, το Ιερό χέρι, μετακομίστηκε στην Κωνσταντινούπολη το 957, από τον διάκονο Ιώβ.
Εκεί ο φιλόχριστος αυτοκράτορας, αφού την ασπάστηκε με πολύ σεβασμό, την τοποθέτησε στα βασιλικά ανάκτορα. Η σύναξη των πιστών, σε ανάμνηση του γεγονότος της μετακομιδής της τιμίας Χείρας του Προδρόμου στην Κωνσταντινούπολη, ετελείτο στην περιοχή του Φορακίου (ή Σφωρακίου).
Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος εικονίζεται στις περισσότερες βυζαντινές εικόνες με φτερά για δύο λόγους.
1ον. Έζησε την επίγεια ζωή του ως απεσταλμένος άγγελος Θεού, με άσκηση και προσευχή.
Αυτός ο τίτλος δεν του δόθηκε τυχαία. Οφείλεται σε ένα απόσπασμα από τον Προφήτη Ησαία, το οποίο βρίσκουμε στην αρχή του κατά Μάρκον Ευαγγελίου: «Ιδού εγώ αποστελλώ τόν άγγελόν μου προ προσώπου σου, ως κατασκευάσει την οδό σου έμπροσθέν σου».
Ως επίγειος άγγελος, λοιπόν, ο άγιος Ιωάννης σκίρτησε από χαρά κλωτσώντας στην κοιλιά της μητέρας του Ελισάβετ, όταν συναντήθηκε με την κυοφορούσα Παρθένο Μαρία.
Και μεγαλώνοντας αξιώθηκε να δει, κατά την βάφτιση του αναμάρτητου ταπεινού Ιησού, να ανοίγουν οι ουρανοί και το άγιο Πνεύμα σε μορφή περιστεριού να έρχεται πάνω στον Ιησού ενώ ακουγόταν η φωνή του Πατέρα να λέει: «Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα».
Τότε αναγνώρισε ο Ιωάννης τον Τριαδικό Θεό. Κι Αυτόν που η φωνή του Πατέρα ονομάτισε «Αγαπητό», Αυτόν αγάπησε κι εκείνος με σφοδρό θείο έρωτα, υποκλινόμενος στο πέρασμά Του μέχρι θυσίας, δεχόμενος αποκεφαλισμό από τον Βασιλιά Ηρώδη.
Η ζωή του αγιο Ιωάννη ήταν αφιερωμένη σε μια άνωθεν θεία αποστολή. Να καλεί με το βάφτισμα και το άγιο κήρυγμα του όλους τους ανθρώπους σε Μετάνοια ώστε να μπορέσουν να ακολουθήσουν τον Μεσσία που θα ερχόταν μετά απ” αυτόν, τον Κύριο μας Ιησού Χριστό.
Γι” αυτό ονομάστηκε Πρόδρομος, γιατί άνοιξε τον δρόμο με το κήρυγμά του, για τον ερχομό του Ιησού Χριστού!
Τα λόγια του, διαχρονικά, απευθύνονται σε όλες τις γενιές των ανθρώπων:
Μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. (Ματθ. 3, 2)
2ον. Πολλοί άγιοι Πατέρες λένε για τον άγιο Ιωάννη ότι θα είναι ο Αρχάγγελος ταξιάρχης στη θέση του έκπτωτου εωσφόρου. Θα αντικαταστήσει δηλαδή το δέκατο πεσών τάγμα, με ένα νέο τάγμα ισάγγελων ανθρώπων.
Αυτό το τάγμα θα αποτελείται από τις ψυχές των αγίων ανθρώπων, που έζησαν τη ζωή τους με μετάνοια, ομολογία, προσευχή, υπομονή, υπακοή στις εντολές και το θέλημα του Τριαδικού Θεού, μαρτυρική θυσιαστική διάθεση και κυρίως με σφοδρό έρωτα στην καρδιά τους για τον Βασιλιά Χριστό!
Άγιε Ιωάννη Πρόδρομε, πρέσβευε στον Κύριο και για μας, να αγαπήσουμε όπως κι εσύ, με θείο έρωτα, τον Σωτήρα Χριστό και να ζούμε με καλή Μετάνοια, ώστε να αξιωθούμε να βρεθούμε στο αγγελικό σου τάγμα, προς δόξα του Τριαδικού Θεού! Αμήν.
