Ότι ο ήρωας του μυθιστορήματος του Ν. Καζαντζάκη “Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά” ήταν ιστορικό πρόσωπο με το κύριο όνομα Γεώργιος, είναι ίσως ευρύτερα γνωστό, όπως και ότι γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Καταφύγι Πιερίων.
Λίγοι όμως γνωρίζουν ότι το σπίτι που γεννήθηκε ο διασημότερος παγκοσμίως ήρωας μυθιστορήματος της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ο Γεώργιος(Αλέξης) Ζορμπάς, σώζεται σωριασμένο σε ερείπια ως τις μέρες μας.
Είναι αυτό που εικονίζεται στις φωτογραφίες, ό,τι απόμεινε από την πυρπόληση του κατά την καταστροφή του χωριού από τους Γερμανούς το 1943.
Ο Γεώργιος Ζορμπάς γεννήθηκε στο Καταφύγι το 1865 από Καταφυγιώτες γονείς. Ο πατέρας του, Φώτης Ζορμπάς, ήταν καλοστεκούμενος μεγαλοκτηνοτρόφος. Ο Γιώργος Ζορμπάς πέρασε τα παιδικά κι εφηβικά του χρόνια στο Καταφύγι, ώσπου, φύση ανήσυχη, τολμηρή και ρηξικέλευθη όπως ήταν, σκέφτηκε ότι τα σύνορα του ορεινού και φτωχικού χωριού που κατοικούσε ήταν πολύ μικρά για τον ίδιο.
Σηκώθηκε λοιπόν μια μέρα, νέος ως είκοσι ετών, κι έφυγε από το πατρικό σπίτι και το χωριό του, για να παλέψει και κερδίσει μια καλύτερη ζωή .Κατά τις αρχές του 20ου αιώνος βρίσκεται για δουλειές στη Χαλκιδική. Βάζει στο μάτι την όμορφη κόρη του Γιάννη Καλκούνη από το Στρατώνι, στα μεταλλεία του οποίου δούλευε ως εργάτης, την κλέβει και την κάνει γυναίκα του. Εκεί στη Χαλκιδική, το 1917 πρωτογνώρισε τον Νίκο Καζαντζάκη, που εκμεταλλευόταν τότε την ξυλεία των δασών του Αγίου Όρους. Λίγο αργότερα, την ίδια χρονιά, οι δύο άντρες βρίσκονται και συνεταιρίζονται σε μεταλλευτική επιχείρηση στην Παστροβα της Μάνης.
Τύπος λαϊκός, πρωτόγονος, άνθρωπος της δράσης, προξένησε τόση και τέτοια εντύπωση από την πρώτη στιγμή της γνωριμίας τους στον Καζαντζάκη που τον ηρωοποίησε σε ένα από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα όχι μοναχά της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Έτσι ένας ορεσίβιος ριψοκίνδυνος και τολμηρός χωριάτης που δεν εδίσταζε να κάμει πράξη ο, τι σχεδίαζε με το μυαλό του, ο Γιώργος Ζορμπάς από το Καταφύγι των Πιερίων έγινε με την αξεπέραστη πένα του Νίκου Καζαντζάκη ο Αλέξης Ζορμπάς, το παγκόσμιο σύμβολο του ελεύθερου, αντισυμβατικού και ανυπότακτου ανθρώπου.
Ο Ζορμπάς, δευτεροπαντρεμένος με Γιουγκοσλάβα, πέθανε το 1942 στα Σκόπια.
Ένα από τα παιδιά του, η Αναστασία, παντρεύτηκε με τον αδελφό της πρώτης συζύγου του Καζαντζάκη Γαλάτειας και της γνωστής συγγραφέως Έλλης Αλεξιου, τον Ροδαμάνθυ Αλεξίου. Εγγονός του Ροδαμάνθεως και της Αναστασίας, συνεπώς δισέγγονος του Ζορμπά, είναι ο γνωστός εισηγητής και συνθέτης της ελληνικής ροκ μουσικής Παύλος Σιδηρόπουλος.
(Τις θαυμάσιες φωτογραφίες, που ελήφθησαν μόλις χθες, από τα ερείπια του σπιτιού του Ζορμπά στο Καταφύγι τις χρωστάω στον πρώην Πρόεδρο της ΤΚ Καταφυγίου και σήμερα Γραμματέα της ΑΕΚΑ Θανάση Πούλιο).
