24 Ιουλίου 1974 : Αποκατάσταση της Δημοκρατίας | Τέλος στη Χούντα των Συνταματαρχών

Σήμερα συμπληρώνονται 49 χρόνια από την ιστορική ημέρα που άλλαξε την ροή της ιστορίας στην Ελλάδα

499

Σήμερα συμπληρώνονται 49 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στις 24 Ιουλίου του 1974 μετά την κατάρρευση της Χούντας που ταλάνισε τη χώρα για 7 χρόνια και την έναρξη της μεταπολίτευσης που σημάδεψε ανεξίτηλα τις γενιές της περιόδου εκείνης.

Το ημερολόγιο έγραφε 23η Ιουλίου όταν ο Αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, Στρατηγός Γρηγόριος Μπονάνος  μαζί με τον αντιστράτηγο Ανδρέα Γαλατσάνο, τον αντιναύαρχο Πέτρος Αραπάκη, και τον αντιπτέραρχο Αλέξανδρο Παπανικολάου μετά από σύσκεψη με τον τότε (αποκαλούμενο) Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Στρατηγό Γκιζίκη, αποφάσισαν ότι ήταν ώρα η εξουσία να παραδοθεί σε πολιτικά χέρια, μια απόφαση στην ανακοίνωση της οποίας, ο Ιωαννίδης δεν αντέδρασε.

Στις 2 το απόγευμα συγκλήθηκε σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την συμμετοχή μερικών από των σημαντικότερων ονομάτων της πολιτικής ζωής της χώρας πριν το πραξικόπημα του 1967. Πολιτικές φυσιογνωμίες όπως ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος από ΕΡΕ, ο Γεώργιος Μαύρος από Ενώση Κέντρου, ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ο Σπύρος Μαρκεζίνης, ο Γεώργιος Αθανασιάδης, ο Στέφανος Στεφανόπουλος, ο Πέτρος Γαρουφαλιάς και ο Ξενοφών Ζολώτας έδωσαν το παρών.

Αν και στη σύσκεψη αποφασίστηκε ο σχηματισμός κυβέρνησης από τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο στις 6:30 το απόγευμα έγινε άρση της απόφασης αυτής και στις 8 έγινε εκ νέου σύσκεψη όπου αποφασίστηκε η εντολή να δοθεί στον αυτοεξόριστο στο Παρίσι από το 1963, Κωνσταντίνο Καραμανλή. Ωστόσο ο Ευάγγελος Αβέρωφ, οποίος εξαρχής υποστήριζε την επιλογή Καραμανλή, είχε επικοινωνήσει ήδη με τον Καραμανλή και του είχε ζητήσει να γυρίσει άμεσα στην Ελλάδα.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, χρησιμοποιώντας το Προεδρικό αεροσκάφος της Γαλλίας το οποίο του διέθεσε ο Γάλλος Πρόεδρος Βαλερί Ζισκάρ Ντ’Εστέν, επέστρεψε στις 2 τα ξημερώματα για να ορκιστεί Πρωθυπουργός δύο ώρες αργότερα, στις 4 το πρωί.

Πριν την αναχώρηση του με το Προεδρικό αεροσκάφος από τη Γαλλία ο Καραμανλής είχε κάνει την εξής ιστορική και λιτή δήλωση: «Θα επαναλάβω τας λέξεις του Αντιπροέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών (σ.σ. Χάρι Τρούμαν) όταν του ανεκοινώθη ο θάνατος του Προέδρου Ρούσβελτ: Boys pray for me (παιδιά να προσεύχεστε για μένα)».

Η άφιξη του Κωνσταντίνου Καραμανλή χαρακτηρίστηκε ως θριαμβευτική και ιστορική καθώς τεράστιο πλήθος κόσμου από όλες τις πολιτικές παρατάξεις τον υποδέχτηκε με φωνές και επευφημίες  ως απελευθερωτή από το καθεστώς των Συνταγματαρχών.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έχοντας τη θέληση να δημιουργήσει κλίμα εθνικής ενότητας διόρισε υπουργούς και από τη Δεξιά και από το Κέντρο ενώ φάνηκε διστακτικός να συμπεριλάβει και αριστερά στελέχη καθώς καίριες θέσεις διοίκησης του κράτους βρίσκονταν ακόμα και χουντικά χέρια.

Παρόλα αυτά από τις 26 του ίδιου μήνα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής άρχισε το… ξήλωμα του Χουντικού κράτους (και παρακράτους) με την κατάργηση του στρατοπέδου Γυάρου, την απόφαση για γενική αμνηστία αδικημάτων και την επιστροφή της ιθαγένειας σε όσους είχε αφαιρεθεί από το δικτατορικό καθεστώς καθώς και σειρά άλλων αποφάσεων και κυβερνητικών παρεμβάσεων.

Η απόφαση του Καραμανλή να οδηγήσει τη χώρα στην μεταδικτατορική εποχή αλλά και να επουλώσει τις πληγές του εμφυλίου, φάνηκε ξεκάθαρα και στην απόφαση που πάρθηκε μέσω νομοθετικού διατάγματος στις 23 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους για την νομιμοποίηση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος που ήταν παράνομο στη χώρα από το 1947, οδηγώντας τη χώρα στη μεταπολιτευτική περίοδο.